حقوق پدر (قرآن)فرزندان باید والدین خود را تکریم و احترام کنند . خداوند در آیات قرآن حقوق والدین را بیان کرده است. ۱ - حق داشتن والدینحق داشتن پدر و مادر بر اولاد، به سبب تربیت آنها در كودكى: وقضى ربّك ألّا تعبدوا إلّا إيّاه وبالولدين إحسنا إمّا يبلغنّ عندك الكبر أحدهمآ أو كلاهما فلاتقل لّهمآ أفّ ولاتنهرهما وقل لّهما قولا كريما• واخفض لهما جناح الذّلّ من الرّحمة وقل رّبّ ارحمهما كما ربّيانى صغيرا. پروردگارت فرمان داده جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد، هر گاه يكى از آنها- يا هر دو آنها- نزد تو، به سن پيرى برسند كمترين اهانتی به آنها روا مدار، و بر آنها فرياد مزن، و گفتار لطيف و سنجيده بزرگوارانه به آنها بگو. بالهاى تواضع خويش را در برابرشان از محبت و لطف فرود آر، و بگو پروردگارا همانگونه كه آنها مرا در كوچكى تربيت كردند مشمول رحمتشان قرار ده. ۲ - حقوق مساوی والدینبهرهمندى پدر و مادر، از حقوق مساوى احترام و تکریم فرزندان در پیری: وقضى ربّك ألّا تعبدوا إلّا إيّاه وبالولدين إحسنا إمّا يبلغنّ عندك الكبر أحدهمآ أو كلاهما فلاتقل لّهمآ أفّ ولاتنهرهما وقل لّهما قولا كريما• واخفض لهما جناح الذّلّ من الرّحمة وقل رّبّ ارحمهما كما ربّيانى صغيرا. پروردگارت فرمان داده جز او را نپرستيد و به پدر و مادر نيكى كنيد، هر گاه يكى از آنها- يا هر دو آنها- نزد تو، به سن پيرى برسند كمترين اهانتى به آنها روا مدار، و بر آنها فرياد مزن، و گفتار لطيف و سنجيده بزرگوارانه به آنها بگو. بالهاى تواضع خويش را در برابرشان از محبت و لطف فرود آر، و بگو پروردگارا همانگونه كه آنها مرا در كوچكى تربيت كردند مشمول رحمتشان قرار ده. ۳ - نپذیرفتن دعوت به شرک والدینمنافات نداشتن رعايت حقوق پدر و مادر، با تسلیم نشدن در مقابل دعوت آنان به شرک: ووصّينا الإنسن بولديه حسنا وإن جهداك لتشرك بى ما ليس لك به علم فلاتطعهما إلىّ مرجعكم فأنبّئكم بما كنتم تعملون. ما به انسان توصيه كرديم كه به پدر و مادرش نيكى كند، و اگر آنها تلاش كنند كه براى من شريكى قائل شوى كه به آن علم ندارى، از آنها اطاعت مكن، بازگشت همه شما به سوى من است، و شما را از آنچه انجام مى‌داديد با خبر خواهم ساخت. وإن جهداك على أن تشرك بى ما ليس لك به علم فلاتطعهما وصاحبهما فى الدّنيا معروفا واتّبع سبيل من أناب إلىّ ثمّ إلىّ مرجعكم فأنبّئكم بما كنتم تعملون.و هر گاه آنها تلاش كنند كه موجودى را شریک من قرار دهى كه از آن آگاهى ندارى (بلكه مى‌دانى باطل است) از آنها اطاعت مكن، ولى با آنها در دنیا به طرز شايسته‌اى رفتار كن، و پيروى از راه كسانى بنما كه به سوى من آمده‌اند، سپس بازگشت همه شما به سوى من است و من شما را از آنچه عمل مى‌كرديد آگاه مى‌كنم. ۴ - تضییع حقوق والدین توسط بنی اسرائیلتضييع حقوق پدر و مادر، از سوى بيشتر بنی‌اسرائیل: وإذ أخذنا ميثق بنى إسرءيل لاتعبدون إلّااللّه وبالولدين إحسانا ... ثمّ تولّيتم إلّاقليلا مّنكم وأنتم مّعرضون. و (به ياد آوريد) زمانى را كه از بنى اسرائيل پیمان گرفتيم كه جز خداوند يگانه را پرستش نكنيد، و نسبت به پدر و مادر و نزديكان و یتیمان و بينوايان نيكى كنيد، و به مردم نيك بگوئيد، نماز را بر پا داريد و زکات بدهيد سپس (با اينكه پيمان بسته بوديد) همه شما جز عده كمى سرپيچى كرديد (و از وفای به پیمان خود) روى‌گردان شديد. ۵ - پانویس۶ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن،ج۷، ص۱۸۹، برگرفته از مقاله «حقوق پدر». |